Slimme meter: aanjager voor duurzaam watergebruik
Vitens test in pilots de waarde en werking van slimme watermeters. In de wijk Westeinde in Leeuwarden test Vitens bij 1.400 huishoudens of de inzichten die de slimme watermeter opleveren, ook tot waterbesparing leiden.
Vitens begon in 2014 met de eerste kleinschalige pilots met de slimme watermeter, waarbij de focus vooral op technologie lag. Momenteel loopt de grootste pilot in Leeuwarden, het zogeheten Smart DMA-project (District Metered Area). Daarvoor heeft Vitens in de woonwijk Westeinde 1.400 slimme watermeters geïnstalleerd.
Leidt inzicht tot gedragsverandering?
“Bij deze pilot onderzoeken we ook de interactie met de klant”, vertelt Jacqueline de Jong, business development manager Klant bij Vitens. “We bekijken of klanten behoefte hebben aan inzicht in hun waterverbruik. Ook zijn we benieuwd of dat inzicht gedragsverandering bij de klant teweeg kan brengen om water te besparen. Een belangrijk maatschappelijk thema, nu de waterschaarste in ons land toeneemt.”
‘Waterbesparing is een belangrijk thema, nu de waterschaarste in ons land toeneemt’
Uit verschillende onderzoeken blijkt bovendien dat klanten, die al bekend zijn met slimme energiemeters, ook een slimme meter van hun waterbedrijf verwachten, vertelt marketingadviseur Marcel Lips. “Daarnaast vinden zij het handig als zij zelf niet meer de meterstand hoeven op te nemen.”
Klant ziet straks gegevens via drinkwatermonitor
De slimme watermeter verzamelt via sensoren in de toevoerleidingen allerlei data. Behalve de watermeterstand ook gegevens over de water- en omgevingstemperatuur. De meter stuurt deze informatie automatisch door naar Vitens, evenals als alarmeringen over afwijkingen en mogelijke lekkages. Uiteindelijk is het de bedoeling dat ook klanten zelf hun waterverbruik dagelijks kunnen inzien via een drinkwatermonitor in een webportal. Binnenkort krijgt de helft van de wijk toegang tot deze portal. De andere helft van de wijk zal per mail gegevens over hun waterverbruik ontvangen, zodat Vitens kan onderzoeken welk kanaal voorkeur heeft bij de klant.
Tips en adviezen voor duurzaam waterverbruik
De webapp biedt Vitens ook de mogelijkheid een dialoog starten om duurzaam waterverbruik te stimuleren. Jacqueline: “Op dit moment komen we slechts één keer per jaar in contact met onze klant, op het moment dat we de meterstand opvragen. Doordat wij via de webportal maandelijks inzichten gaan geven in het waterverbruik, kunnen we ook vaker in contact komen met de klant. Ook om waterbewustzijn en duurzaam watergebruik te bevorderen. Daarbij kunnen we tips en adviezen geven en klanten verleiden om water te besparen.”
Marcel: “Water is een low interest-product voor de klant. Men maakt zich er over het algemeen niet zo druk om. Het is er áltijd, dat maakt het moeilijker om onze boodschap te verkondigen. Als we dankzij de slimme watermeter vaker contact kunnen hebben, biedt dat de kans om beter bij de klant in beeld te komen. Voorafgaand aan de pilot hebben we een nulmeting 'waterbewustzijn' gedaan. Later dit jaar willen we een tweede meting doen, om te kijken of de experimenten uit de pilot van invloed zijn op het waterbewustzijn bij de klant.”
‘Klanten kunnen hun verbruik straks toetsen aan dat van vergelijkbare huishoudens’
Uit een eerste, kleinschalige test met de webportal bleek vorig jaar al dat klanten de verkregen inzichten waarderen. Jacqueline: “We geven deze groep klanten inzicht in hun verbruik ten opzichte van precies dezelfde maand het jaar ervoor, zodat ze kunnen vergelijken. Bij de grootschalige uitrol gaan we een deel van de wijk ook een soort ‘sociale norm’ meegeven. Klanten kunnen hun verbruik dan toetsen aan dat van vergelijkbare huishoudens, op basis van het type woning en het aantal bewoners. Daarmee proberen we een transparant beeld te geven van hun waterverbruik.”
Lekkages melden en waterverlies voorkomen
Dankzij de slimme watermeters krijgt Vitens ook beter inzicht in lekkages. Door het vroegtijdig detecteren van lekken in het distributienet of achter de watermeter, valt veel waterverlies te voorkomen.
Jacqueline: “In Leeuwarden zien we nu al dat zo’n 1,5 procent van de aansluitingen een lekkage heeft achter de meter, bijvoorbeeld door een lekkende kraan of doorlopend toilet. Wanneer de meter ziet dat een klant 48 uur continu water verbruikt, ontvangen we een signaal dat er mogelijk een lekkage is. Die melding koppelen we vervolgens terug aan de klant. Dat gebeurde eerst via een telefoontje, maar doen we nu per mail omdat dit beter blijkt te werken. Een gemiddelde lekkage in ons pilotgebied zorgt voor een waterverlies van 5 liter per uur. Als je dat doorrekent naar al onze 2,5 miljoen aansluitingen gaat het om 1,7 miljoen kuub water per jaar. Behoorlijk waardevolle inzichten dus. Dit is laaghangend fruit om verspilling van water tegen te gaan. En klanten blijken het zeer te waarderen.”