Continuïteit
Kengetallen
Bedrijfsresultaat
Onze winst over 2018 bedroeg 13,0 miljoen euro. Dat is een aanzienlijke maar te verklaren winstdaling ten opzichte van de jaren ervoor (47,7 miljoen euro in 2017, 48,5 miljoen euro in 2016). Enerzijds heeft de winstafname te maken met het verlaagde drinkwatertarief. De prijs voor een m3 drinkwater lag in 2018 lager dan de voorgaande jaren: 0,96 euro per m3 in 2018 versus 1,04 euro in 2017 en 2016 (verklaring: zie Tarief).
Naast de lagere omzet door de tariefverlaging, waren ook de productiekosten in 2018 hoger dan de jaren ervoor. Dat was onder meer het gevolg van de langdurige droogte tijdens de zomer. Hierdoor steeg de drinkwatervraag en moesten we meer drinkwater produceren dan gebruikelijk. Daarnaast stegen de kosten van aannemerij en inleen als gevolg van krapte op markt.
Solvabiliteit
De solvabiliteit is de belangrijkste graadmeter voor de continuïteit van de organisatie. De solvabiliteit geeft op de balans de verhouding weer van het eigen vermogen ten opzichte van het totaal vermogen. Volgens de continuïteitsdoelstellingen in het Financieel beleid streeft Vitens naar een solvabiliteit van minimaal 30 procent. In 2018 bedroeg onze solvabiliteit 30,2 procent (2017: 30,9 procent), waarmee we hebben voldaan aan de doelstelling. Dit betekent dat we net als in 2017 ook over 2018 dividend kunnen uitkeren aan onze aandeelhouders.
Tarief
Als drinkwaterbedrijf streven we naar een betaalbaar drinkwatertarief voor onze klanten. Zoals aangegeven was het drinkwatertarief in 2018 8 eurocent lager dan de jaren ervoor, 0,96 euro per m3. Dit tarief is gebaseerd op het vastrechttarief (tarief ongeacht verbruik) en het variabele tarief (tarief afhankelijk van gemiddeld gebruik huishouden). Bij een gemiddeld verbruik van 110 m3 bedroeg in 2018 het tarief per m3 0,96 euro.
De tariefverlaging is het gevolg van de overwinstcompensatie uit 2016 en verlaging van het toegestane bedrijfsresultaat door de verlaging van de WACC (Weighted Avarage Cost of Capital). In de Drinkwaterwet is vastgelegd dat een drinkwaterbedrijf jaarlijks een maximaal percentage aan bedrijfsresultaat mag genereren. Dat percentage is afhankelijk van de vooraf vastgestelde gemiddelde kostenvoet (WACC), oftewel het gewenste rendement van het vreemd en eigen vermogen.
In 2016 en 2017 was de WACC door de minister bepaald op 4,2 procent, in 2018 en 2019 op 3,4 procent. Wanneer onze winst boven dat percentage uitkomt – zoals in 2016 –, berekenen we dat twee jaar later door in het drinkwatertarief. Aangezien we in 2018 geen overwinst hebben gerealiseerd (de WACC komt uit op 2,6 procent), zal het drinkwatertarief in 2020 naar verwachting stijgen. Dit is echter ook afhankelijk van kostenontwikkelingen in 2020.
Investeringen
In 2018 hebben we voor in totaal 122,0 miljoen euro aan investeringen gerealiseerd. Dat bedrag ligt fors hoger dan de jaren ervoor (2017: 103,1 miljoen euro, 2016: 100,1 miljoen euro). Onze investeringen zijn hoofzakelijk gericht op leveringszekerheid, zodat we onze klanten nu en in de toekomst voldoende en schoon drinkwater kunnen leveren.
Reguliere investeringen
De investeringen uit 2018 betroffen deels reguliere investeringen. Zo hebben we vanwege een toenemende drinkwatervraag door economische ontwikkelingen en bevolkingsgroei geïnvesteerd in capaciteitsuitbreiding van ons waterleidingnet. Daarnaast hebben we een aantal lopende projecten afgerond, zoals de renovatie van winveld Nijverdal, saneringen en reconstructies van leidingen uitgevoerd en geïnvesteerd in procesautomatisering (End Of Life) en cybersecurity.
Nieuwe inzichten
Tegelijkertijd dwingen toenemende weersextremen ons de laatste jaren tot meer investeringen die zijn gericht op het veiligstellen van toekomstige grondwatervoorraden. De langdurige droogte van 2018 heeft ons nieuwe inzichten gegeven in onze huidige productiecapaciteit en winvergunningen. De centrale vragen daarbij zijn of we voldoende drinkwater kunnen leveren tijdens langdurige droogte en piekmomenten en of we over voldoende reservecapaciteit beschikken.
Zoektocht aanvullende voorraden
Uit de verkenningsonderzoeken blijkt dat we in sommige deelgebieden momenteel over onvoldoende reserves beschikken om ook in de toekomst leveringszekerheid te garanderen. Daardoor zijn we genoodzaakt nog actiever te zoeken naar aanvullende voorraden. Enerzijds doen we dat door capaciteitsuitbreiding van bestaande winlocaties, anderzijds zoeken we in verschillende regio’s naar nieuwe wingebieden. Het traject om die te vinden, vergunningen aan te vragen en de productielocatie te bouwen neemt meerdere jaren in beslag.
Toekomstige investeringen
Het investeringsniveau zal de komende jaren verder toenemen. Naast de reguliere capaciteitsuitbreiding (nieuwe productielocaties en aansluitingen) en lopende projecten, zetten we in 2019 in op het veiligstellen van toekomstige grondwatervoorraden. We continueren en breiden de waterinkoop bij Waterleiding Maatschappij Drenthe (WMD) uit en we continueren de SAP-transformatie.
Daarnaast gaan we kritischer kijken naar ons niet in rekening gebrachte verbruik (NIRG), waterverliezen door bijvoorbeeld lekkages, het schoonmaken van leidingsegmenten (spuien) of verbruik van de brandweer. Momenteel wordt 6 à 7 procent van het totaal te bewerken drinkwater niet in rekening gebracht. Ons streven is om dat percentage omlaag te brengen.